Schooluitval – Regievoerder

Als een situatie rondom een leerling zorgelijk wordt en er tegelijkertijd meerdere personen bij de ondersteuning van de leerling betrokken zijn, is het prettig als een van die personen het vaste aanspreekpunt wordt voor alle betrokkenen. Zo iemand neemt dan de regie. De regievoerder is dan niet alleen een eerste aanspreekpunt, maar zorgt ook dat de communicatie tussen de verschillende partijen soepel blijft verlopen, dat iedereen op de juiste wijze over de juiste dingen wordt geïnformeerd.

Een regievoerder kan ouders ook ontzorgen. Ouders van een leerling die door omstandigheden niet meer naar school gaat of dreigt ui te vallen, hebben vaak al een heel lange weg met hun kind doorgemaakt. Daarbij spelen niet alleen praktische zaken een rol, maar spelen vooral emoties een belangrijke rol waardoor ouders soms ook gewoon even ‘op’ zijn. Op dat moment is het fijn als de regievoerder taken overneemt waardoor ouders ook weer even hun aandacht op andere zaken kunnen richten en hun rol terugschuift van ‘regelaar naar ouder’.

Schooluitval – Crisogene ontwikkeling

Bij een crisogene ontwikkeling ontstaat er een situatie waarbij de balans tussen draagkracht en draaglast wordt verstoord. De draagkracht is het vermogen van het individu om problemen te kunnen oplossen. Die draagkracht verschilt per persoon. De draaglast wordt bepaald door de optelsom van de gebeurtenissen. Ook de draaglast verschilt per persoon. Als er veel opeenvolgende negatieve gebeurtenissen zijn waarin iemand problemen het hoofd moet bieden, dan kan dit tot gevolg hebben dat er teveel gevraagd wordt van de draaglast. Bij een ernstige verstoring van die balans kan een crisis het gevolg zijn.

Een crisis is een noodsituatie waarbij een of meerdere gebeurtenissen het dagelijks leven van een individu zodanig beïnvloeden dat de normale gang van zaken verstoord raakt en iemand daardoor niet meer kan functioneren. In dat geval is er vaak op heel korte termijn hulp professionele nodig.

Schooluitval – Extracurriculaire activiteiten

Dit zijn alle activiteiten die voor leerlingen georganiseerd worden buiten het vaste leerstofaanbod om. Dit kan variëren van speciale projecten, clubs gericht op de cognitieve ontwikkeling of educatieve uitstapjes (denk aan museumbezoek of bijvoorbeeld vanuit het VO mogen deelnemen aan een project op een universiteit) Maar extra-curriculaire activiteiten kunnen ook activiteiten in het sociale domein betreffen.

In geval van begaafde leerlingen wordt bijvoorbeeld peergrouponderwijs veelal als extra-curriculaire activiteit gezien. Het leerstofaanbod binnen peergrouponderwijs bevindt zich zowel inhoudelijk als qua leer- en studievaardigheden veelal buiten de kaders van het reguliere aanbod dat voor alle leerlingen wordt georganiseerd.

Schooluitval – Leerfrustratie

De term leerfrustratie verwijst naar een situatie waarin leerlingen ervaren dat het proces van groei van bewuste onbekwaamheid naar bewuste bekwaamheid gepaard gaat met vallen en opstaan. In dit proces spelen emoties als onzekerheid, leren op een handige manier om de juiste hulp te vragen, omgaan met falen, en het leren vinden van je eigen veiligheid tijdens het leerproces een rol.

Het gevolg van een gebrek aan leerfrustratie is dat, als een leerling daar pas op latere leeftijd voor het eerst mee wordt geconfronteerd, er gevoelens van onvermogen ontstaan om met de situatie om te gaan. Het gevolg kan zijn dat de leerling bij taken die leerfrustatie oproepen taak-vermijdend gedrag zal gaan vertonen. Signalen daarvoor zijn bijvoorbeeld huiswerk ‘vergeten’ mee te nemen, excuses verzinnen voor het niet maken van een taak en in het minst gunstige geval de school als zodanig gaan vermijden om te kunnen ontsnappen aan gevoelens van onmacht.

Webinar Jonge begaafde leerlingen

In het schooljaar 2023-2024 organiseert het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid een reeks webinars. De webinars hebben betrekking op de thema’s van de brochures die het Kenniscentrum uitbrengt. De webinars zijn, net als de brochures, bedoeld voor een breed publiek dat kennis wil maken met een specifieke thema. Op 18 januari 2024 vond het tweede webinar plaats, thema jonge begaafde leerlingen.

Gastspreker was deze keer Eleonoor van Gerven. Panelleden waren Liesbet Stam-Gommans (onderwijsadviseur Talentontwikkeling bij Edux), Inez Töben (Specialist Begaafdheid en kartrekker hoogbegaafdheid voor het PO SWV 20-01) en Lilian van der Poel (Echa Specialist en auteur van ‘Bijdehante baby’s en pittige peuters’).

Hieronder kun je de registratie zien van het webinar.

Publicatie Jonge leerlingen met kenmerken van begaafdheid

In de multimediale brochures van het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid belichten we telkens een ander thema. Het thema van deze eerste multimediale brochure (thema 7) is jonge leerlingen met kenmerken van begaafdheid.

Als scholen willen inspelen op de educatieve behoeften van leerlingen met kenmerken van hoogbegaafdheid, is het relevant dat er vanaf het moment van instroom aandacht is voor wat deze leerlingen nodig hebben. Het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid wil graag bijdragen aan die aandacht voor deze doelgroep. Daarom staan in deze multimediale brochure jonge kinderen met kenmerken van begaafdheid centraal.

Het accent hebben we daarbij gelegd op de kleuterleeftijd. Het artikel in deze brochure gaat in op het goed ‘verstaan’ van gedrag, de educatieve behoeften van jonge leerlingen en de kansen voor betekenisvol handelen. Daarnaast staan in de brochure tientallen tips voor thuis, in de kinderopvang en op school. In de video’s in de brochure komen educatieve professionals en ouders aan het woord die vanuit persoonlijk perspectief en vanuit hun persoonlijke (beroeps)situatie beschrijven hoe zij aankijken tegen het onderwerp.

Publicatie

Print of lees online

De multimediale brochures van het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid kun je zowel printen als online lezen.

Wanneer je een print maakt van de brochure, kun je de video’s bekijken door met je mobiele telefoon of tablet de QR-code van de video te scannen. Je vindt alle video’s ook online in onze Kennisbank. Wanneer je kiest voor online lezen en video’s bekijken vind je alle informatie (artikel, tips en video’s) bij elkaar in de multimediale brochure.

Registratie webinar onderpresteren

Op 21 november 2023 vond het eerste webinar van het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid plaats. Het thema was Onderpresteren. Gastspreker was deze keer Marjolijn van Weerdenburg (RATiO). Panelleden waren Yvonne den Boer (Windesheim), Hetty Meulensteen (LBBO, voorzitter van de afdeling Landelijke Beroepsvereniging Specialisten Begaafdheid) en Sabine Sypré. Bekijk hieronder de registratie.

Van deze presentatie zijn geen hand-outs beschikbaar. Wél kun je de tekst van de presentatie van Marjolijn van Weerdenburg in zijn geheel nalezen in onze publicatie over onderpresteren.

Het jonge kind – Meekijken en kennis vergroten

Interview met Anneke Dekkers (intern begeleider) over het ondersteunen van haar collega’s op het gebied van mogelijk hoogbegaafde leerlingen in haar rol van intern begeleider.

Deze video is gemaakt door het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid voor de brochure ‘Thema 7; Jonge leerlingen met kenmerken van begaafdheid’ en onderdeel van een serie interviews door Martin van Rooij met (ervarings)deskundigen op dit thema. De brochure is binnenkort binnenkort te vinden in de Kennisbank op de website van het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid.

Het jonge kind – Hoe herken je ze?

Interview met Anneke Dekkers (intern begeleider) over het herkennen van jonge leerlingen met een ontwikkelingsvoorsprong.

Deze video is gemaakt door het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid voor de brochure ‘Thema 7; Jonge leerlingen met kenmerken van begaafdheid’ en onderdeel van een serie interviews door Martin van Rooij met (ervarings)deskundigen op dit thema. De brochure is binnenkort te vinden in de Kennisbank op de website van het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid.

Het jonge kind – Onderzoekend leren

Deepdive met Ragnild Zonneveld (onderwijsadviseur) over onderzoekend leren.

Deze video is gemaakt door het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid voor de brochure ‘Thema 7; Jonge leerlingen met kenmerken van begaafdheid’ en onderdeel van een serie video’s gemaakt door (ervarings)deskundigen op dit thema. De brochure is binnenkort te vinden in de Kennisbank op de website van het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid.