Deze brochure gaat over differentiatie voor cognitief sterke leerlingen, een wat bredere doelgroep dus dan alleen de leerlingen met kenmerken van begaafdheid. Differentiatie wordt in het hele onderwijs gezien als een basisbehoefte om tegemoet te kunnen komen aan de onderlinge verschillen tussen leerlingen (Bakx et al., 2021).
Scholen zijn vrij om te kiezen hoe zij vorm willen en kunnen geven aan differentiatie. De spagaat is dat elke leraar zoveel mogelijk tegemoet wil komen aan wat elke leerling nodig heeft, maar dat er heel veel verschillende omstandigheden zijn die van invloed zijn op hoe er dan aan de leerling tegemoet gekomen kan worden.
Convergente en divergente differentiatie
In deze brochure onderscheiden de auteurs twee vormen van differentiatie: convergente en divergente differentiatie. Onderzoek toont aan dat juist cognitief sterke leerlingen het meest kunnen profiteren van divergentie differentiatie (Bakx et al., 2021).
Differentiatie kan ook nog weer wat breder opgepakt worden dan in deze brochure nu heel specifiek wordt gedaan. Er kan waar het leerlingen betreft met kenmerken van begaafdheid ook gedacht worden aan verschillende vormen van een versneld leerstofaanbod of aan verschillende organisatievormen, bijvoorbeeld peergrouponderwijs. Maar ook hierbij geldt dat scholen wel de vrijheid moeten hebben om te beoordelen welke vorm dan aansluit op wat hun visie op goed onderwijs is en op wat er binnen hun organisatie mogelijk is.
Diversiteit aan bronnen
In deze brochure hebben we net als anders van een grote diversiteit aan bronnen gebruikgemaakt. Sommige bronnen hebben een wetenschappelijke achtergrond, andere bronnen hebben een meer praktijkgerichte achtergrond. De informatie uit deze brochure heeft daarmee wortels in de wetenschap en in de praktijk.
Video’s en praktische tips
Natuurlijk is het hoofdartikel over differentiatie ook in deze brochure weer aangevuld met praktische tips voor zowel het po als vo en hebben we verschillende educatieve professionals geïnterviewd over het thema differentiatie. De deepdives zijn deze keer gemaakt door Eleonoor van Gerven.