Standaardisatie is het proces waarbij uniforme procedures, criteria en omstandigheden worden vastgesteld om metingen of beoordelingen betrouwbaar en objectief te maken. In het onderwijs zorgt standaardisatie ervoor dat alle leerlingen dezelfde opdrachten en instructies krijgen, zodat resultaten eerlijk en vergelijkbaar zijn. Het vermindert subjectieve beïnvloeding door beoordelaars en maakt het mogelijk prestaties tussen leerlingen, groepen of scholen te vergelijken. Voorbeelden zijn gestandaardiseerde toetsen, vaste scoringssystemen en observatieprotocollen. Het belangrijkste doel is het verkrijgen van betrouwbare en reproduceerbare gegevens, waarmee beslissingen over voortgang, beleid of ondersteuning op een objectieve en onderbouwde manier kunnen worden genomen.