Een heuristische aanpak is een manier van leren waarbij leerlingen zelf actief ontdekken, onderzoeken en problemen oplossen. In plaats van alleen instructies op te volgen, proberen zij zelfstandig oplossingen te vinden en maken daarbij gebruik van hun eigen kennis, ervaring en intuïtie. De aanpak richt zich op probleemgericht en ervaringsgericht leren, waarbij meerdere oplossingswegen mogelijk zijn. De docent fungeert als coach of gids, die hints en begeleiding biedt wanneer dat nodig is. Door deze aanpak ontwikkelen leerlingen zelfstandigheid, creatief denken en probleemoplossende vaardigheden, waardoor ze niet alleen kennis verwerven, maar ook leren hoe ze die kennis kunnen toepassen.
Wat verstaan we onder… G-scores?
G-scores verwijzen naar de meting van algemene intelligentie, ook wel de g-factor genoemd. Deze term komt uit de theorie van Charles Spearman, die ontdekte dat mensen die goed presteren op de ene cognitieve taak vaak ook goed zijn in andere taken. De g-factor weerspiegelt algemene cognitieve vaardigheden zoals logisch redeneren, probleemoplossing en abstract denken. G-scores worden berekend op basis van IQ-tests, waarbij meerdere subtests samen één score vormen die het algemene intelligentieniveau van een persoon aangeeft. Een hoge g-score duidt op sterke cognitieve capaciteiten, terwijl een lage score op zwakkere algemene vaardigheden wijst.
Wat verstaan we onder… groeimindset?
Een groeimindset is een manier van denken waarbij iemand gelooft dat vaardigheden en intelligentie ontwikkeld kunnen worden door inspanning, leren en doorzetten. Mensen met een groeimindset zien fouten en uitdagingen niet als obstakels, maar als kansen om te leren en beter te worden. Ze tonen doorzettingsvermogen en gebruiken strategieën, oefening en feedback om hun competenties te verbeteren. Ook staan ze open voor kritiek en benutten ze die om te groeien. Bijvoorbeeld een leerling die een moeilijke wiskundesom meerdere keren probeert en leert van zijn fouten, of een werknemer die nieuwe taken aangaat om zichzelf te ontwikkelen.
Wat verstaan we onder… gevalideerde test?
Een gevalideerde test is een toets of meetinstrument dat wetenschappelijk is onderzocht en bewezen betrouwbaar en valide is voor het meten van de beoogde vaardigheid, kennis of eigenschap. Validiteit betekent dat de test daadwerkelijk meet wat het beoogt te meten, terwijl betrouwbaarheid aangeeft dat resultaten consistent en reproduceerbaar zijn. Gevalideerde tests zijn ontwikkeld en getest volgens wetenschappelijke methoden, vaak met representatieve steekproeven. Voorbeelden zijn IQ-tests, taal- en rekentoetsen of persoonlijkheidsvragenlijsten. Het gebruik van een gevalideerde test zorgt ervoor dat onderwijs- en begeleidingsbeslissingen objectief en goed onderbouwd zijn, waardoor de resultaten waardevol en betrouwbaar zijn.
Wat verstaan we onder… gepersonaliseerd leren?
Gepersonaliseerd leren vorm van onderwijs waarbij het aanbod wordt afgestemd op de individuele behoeften, interesses en mogelijkheden van elke leerling. In plaats van één standaardprogramma volgen leerlingen een traject dat bij hen past, met aangepaste taken, tempo en werkvormen. Leerlingen hebben vaak inspraak in wat, hoe en wanneer ze leren, waardoor ze actiever en gemotiveerder betrokken zijn. Het doel is dat leerlingen hun talenten optimaal ontwikkelen, zelfvertrouwen krijgen en zelfstandig leren denken en handelen, passend bij hun persoonlijke leerprofiel.
Wat verstaan we onder… Gen Z-woorden?
Gen Z, geboren tussen ongeveer 1997 en 2012, is de generatie die opgroeide met digitale technologie, sociale media en continue toegang tot informatie. Ze worden vaak gezien als digitale natives, die intuïtief omgaan met internet en technologie. Deze generatie hecht veel waarde aan diversiteit, inclusiviteit en maatschappelijke betrokkenheid en is praktisch ingesteld, gewend om zelfstandig informatie te vinden en beslissingen te nemen. Daarnaast is Gen Z zich bewust van mentale gezondheid en welzijn, en zoekt naar balans tussen werk, studie en privéleven. Hun unieke kenmerken beïnvloeden onderwijs, werk en communicatie.
Wat verstaan we onder… gelijkheidspedagogiek?
Gelijkheidspedagogiek is een benadering in het onderwijs die uitgaat van gelijke kansen en gelijke behandeling voor alle leerlingen. In deze aanpak krijgen leerlingen hetzelfde onderwijsaanbod, dezelfde instructie en worden ze beoordeeld volgens dezelfde criteria, ongeacht verschillen in talent, achtergrond of leerbehoeften.Het uitgangspunt is rechtvaardigheid en gelijke behandeling.Het doel van gelijkheidspedagogiek is dat iedereen gelijke toegang heeft tot kennis en vaardigheden. Het benadrukt dat de school, het team en curriculum aangepast dienen te worden, zodat dit aansluit bij de achtergronden van álle leerlingen.
Wat verstaan we onder… galerijmethode?
De galerijmethode is een creatieve werkvorm die wordt gebruikt om ideeën te verzamelen, delen en verbeteren binnen een groep. Deelnemers werken eerst individueel of in kleine teams aan voorstellen, die ze op posters of vellen papier presenteren. Vervolgens worden deze posters in de ruimte geplaatst als een soort “galerij”, zodat iedereen langs kan lopen, de ideeën van anderen kan bekijken en feedback of aanvullingen kan geven. Door deze interactieve aanpak worden verschillende perspectieven gecombineerd en ontstaan nieuwe inzichten. De methode stimuleert samenwerking, creativiteit en actieve betrokkenheid en maakt het makkelijker om overzicht te houden.
Wat verstaan we onder… funderend onderwijs?
Funderend onderwijs omvat het basisonderwijs en het voorbereidend voortgezet onderwijs en legt de essentiële basis voor verdere leer- en persoonlijke ontwikkeling. Het richt zich op kernvaardigheden zoals lezen, schrijven, rekenen, digitale geletterdheid en burgerschapscompetenties, maar ook op sociaal-emotionele, creatieve en fysieke ontwikkeling. Belangrijk is dat het leerlingen voorbereidt op vervolgonderwijs en maatschappelijke participatie, zodat zij zelfstandig en succesvol verder kunnen leren. Daarnaast streeft funderend onderwijs naar inclusiviteit en gelijke kansen, zodat alle leerlingen, ook met speciale behoeften, een solide basis krijgen. Het vormt zo het fundament waarop verdere scholing en ontwikkeling worden gebouwd.
Wat verstaan we onder… formele identificatie?
Formele identificatie van begaafde leerlingen is het proces waarbij hoogbegaafdheid officieel wordt vastgesteld door middel van gestructureerde en erkende procedures. Dit gebeurt vaak met gestandaardiseerde tests, zoals IQ-metingen, maar kan ook aanvullende cognitieve of creatieve toetsen omvatten. Het doel is om objectief vast te stellen welke leerlingen bijzonder talentvol zijn, zodat ze passende ondersteuning en uitdaging kunnen krijgen. Formele identificatie geeft een officiële erkenning van hoogbegaafdheid en kan scholen en ouders handvatten bieden voor begeleiding, zoals verrijkingsprogramma’s of differentiatie in de klas. Formele identificatie is niet nodig om een goed partnerschap te vormen.











