Webinar Hoogbegaafde leerlingen in het VO

In het schooljaar 2023-2024 organiseert het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid een reeks webinars. De webinars hebben betrekking op de thema’s van de brochures die het Kenniscentrum uitbrengt. De webinars zijn, net als de brochures, bedoeld voor een breed publiek dat kennis wil maken met een specifieke thema.

Op 16 mei 2024 verzorgde het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid het webinar Hoogbegaafde leerlingen in het voortgezet onderwijs. Chelsea O’Brien en Bart Smoors (SG Huizermaat) verzorgden samen de hoofdlezing. Zij zoomden in op twee aspecten die beiden van groot belang zijn: identiteitsontwikkeling en cognitieve ontwikkeling. In de tweede helft van het webinar was er een panelgesprek waarin drie (ervarings)deskundigen elk vanuit hun eigen ervaring en perspectief in gingen op het thema.

Publicatie Hoogbegaafdheid in het VO

In de multimediale brochures van het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid belichten we telkens een ander thema. Het centrale thema van deze multimediale brochure is ‘Hoogbegaafdheid in het voortgezet onderwijs (vo)’.

Er zijn in het vo heel diverse initiatieven om aan te sluiten op de educatieve behoeften van leerlingen met kenmerken van begaafdheid. Daarbij zoeken vo-scholen naar kansen en mogelijkheden om binnen het concept van wat zijzelf als ‘goed’ onderwijs beschouwen ook voor de begaafde leerlingen het aanbod goed af te stemmen op wat dan nodig zou zijn.

Ontdekken wie je bent en/of zou kunnen of willen zijn, waar je talenten liggen en welke drempels je over moet om die doelen te bereiken, zijn even voorwaardelijk voor de cognitieve ontwikkeling van de leerling als het voeden van die cognitieve ontwikkeling is om die identiteit te ontwikkelen. Vanuit die gedachte hebben Chelsea O’Brien en Bart Smoors een artikel geschreven voor deze brochure.

Ophélie Desmet verzorgt in deze brochure een deepdive over de wetenschappelijke achtergronden van identiteitsontwikkeling. Zij doet dit door de theorie van Erikson toe te lichten en door aan te geven hoe voor elke fase van dat proces begaafdheid een rol kan spelen. Lilian Snijders verzorgt twee deepdives. De eerste is gericht op de overdracht tussen basisschool en voortgezet onderwijs. De tweede bijdrage gaat over de rol van executieve vaardigheden in het voortgezet onderwijs en waar we rekening mee kunnen houden waar het leerlingen met kenmerken van begaafdheid betreft.

De interviews zijn deze keer gericht op de risicofactoren die van invloed kunnen zijn op succesvol onderwijs. Wat draagt bij aan succes en wat is mogelijk van invloed als leerlingen zich niet zo succesvol ontwikkelen als eigenlijk wordt verwacht? De tips komen deze keer van Esther Wanschers en Evelien Okkinga. Esther Wanschers richt zich deze keer speciaal op wat leraren zelf direct kunnen doen. Evelien Okkinga laat zien hoe de warme overdracht vormgegeven kan worden en welke rol begaafde leerlingen daarin ook zelf kunnen spelen.

Publicatie

Print of lees online

De multimediale brochures van het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid kun je zowel printen als online lezen.

Wanneer je een print maakt van de brochure, kun je de video’s bekijken door met je mobiele telefoon of tablet de QR-code van de video te scannen. Je vindt alle video’s ook online in onze Kennisbank. Wanneer je kiest voor online lezen en video’s bekijken vind je alle informatie (artikel, tips en video’s) bij elkaar in de multimediale brochure.

Hoogbegaafdheid in het VO – Het gaat niet om cognitie alleen

Karen vertelt dat het zicht op de hoogbegaafde leerlingen steeds beter wordt en er meer zorg is. Maar ze ziet ook wel meer uitval omdat kinderen tegen veel muren oplopen en het moeilijk vinden om hun motivatie vast te houden. Leerlingen gaan dingen vermijden die ze moeilijk vinden, uiteindelijk ook de school.

Martin van Rooij interviewt in deze video Karen Streefland (begeleider passend onderwijs bij de Ambulant Educatieve Dienst, Leiden) over haar ervaringen met hoogbegaafde leerlingen die het moeilijk hebben op het vo.

Hoogbegaafdheid in het VO – Wat te doen bij uitval?

Christa vertelt dat leerkrachten in het po dichter op de leerling en de ouders zitten. In het vo moeten leerlingen meer zelf doen en zijn ouders minder betrokken. Bij uitval is er een rondetafelgesprek met school, ouders en waar mogelijk ook de leerling. Doel is het maken van een plan zodat de leerling weer naar school gaat.

Martin van Rooij interviewt in deze video Christa Kniest (begeleider onderwijs vo voor o.a. hoogbegaafde leerlingen en steunpuntcoördinator overgang po/vo, SWV Passend Onderwijs Almere) over de overgang van het po naar po voor hoogbegaafde leerlingen.

Hoogbegaafdheid in het VO – Zo ging het op de basisschool

Op de basisschool kreeg de dochter van Sanne extra aanbod vanaf groep 6. Tot die tijd was haar dochter aan het onderpresteren en werd haar hoogbegaafdheid niet (h)erkend.

Martin van Rooij interviewt in deze video leerkracht ‘Sanne’ over haar ervaringen als ouder van een hoogbegaafde dochter.

Hoogbegaafdheid in het VO – Doorstroom naar het vo

Eind groep 8 kreeg de dochter van Sanne een VMBO-advies. Daar schrok haar dochter enorm van en tóen ging ze hard aan het werk. Hoe ging het daarna verder in het vo?

Martin van Rooij interviewt in deze video leerkracht ‘Sanne’ over haar ervaringen als ouder van een hoogbegaafde dochter.

Hoogbegaafdheid in het VO – Een gewaagde stap

Sanne en haar man kozen voor een onderwijstype dat zich nog niet bewezen had en in een experimentele fase zat: een gewaagde stap. Hoe kijkt ze hier nu op terug?

Martin van Rooij interviewt in deze video leerkracht ‘Sanne’ over haar ervaringen als ouder van een hoogbegaafde dochter.

Hoogbegaafdheid in het VO – De start

Hannah vertelt dat ze bij alle schooltypen in het vo meer- en hoogbegaafde leerlingen ziet. Een aantal docenten zijn ECHA-specialist en die spelen een rol in de begeleiding van meerbegaafde leerlingen.

Martin van Rooij interviewt in deze video Hannah Groos (leraar Klassieke Talen, leerlingbegeleider en ondersteuningscoördinator bovenbouw vwo, Vissers ’t Hooft Lyceum, Leiden) over haar ervaringen als leraar, leerlingbegeleider en onderwijsondersteuner met het begeleiden van hoogbegaafde leerlingen in het vo.

Hoogbegaafdheid in het VO – Wat doen jullie anders dan 5 jaar geleden?

Hannah vertelt wat er veranderd is sinds ze 5 jaar geleden zijn gestart met het begeleiden van hoogbegaafde leerlingen, zoals bijvoorbeeld bij het aanleren van leerstrategieën waarmee ze problemen in het verdere onderwijstraject voorkomen.

Martin van Rooij interviewt in deze video leerkracht Hannah Groos (leraar Klassieke Talen, leerlingbegeleider en ondersteuningscoördinator bovenbouw vwo, Vissers ’t Hooft Lyceum, Leiden) over haar ervaringen als leraar, leerlingbegeleider en onderwijsondersteuner.

Hoogbegaafdheid in het VO – Peergroepen

Hannah vertelt over de peergroepen (onder lestijd en met begeleiding). Er is zowel aandacht voor ‘hoe gaat het met jou’ als voor verdiepingsprojecten die leerlingen zelf kiezen.

Martin van Rooij interviewt in deze video leerkracht Hannah Groos (leraar Klassieke Talen, leerlingbegeleider en ondersteuningscoördinator bovenbouw vwo, Vissers ’t Hooft Lyceum, Leiden) over haar ervaringen als leraar, leerlingbegeleider en onderwijsondersteuner.