Wat verstaan we onder… DMGT-model?

Het DMGT-model van Gagné beschrijft hoe aangeboren gaven zich kunnen ontwikkelen tot uitzonderlijke talenten. Volgens het model bestaat een onderscheid tussen natuurlijke aanleg, zoals cognitieve of creatieve capaciteiten, en ontwikkeld talent dat zichtbaar wordt in prestaties op specifieke gebieden zoals wiskunde, muziek of sport. De ontwikkeling van talent wordt beïnvloed door omgevingsfactoren zoals school, ouders en peers, maar ook door intrapersoonlijke factoren zoals motivatie, doorzettingsvermogen en zelfvertrouwen. Het model benadrukt dat talent niet vanzelf ontstaat; aangeboren gaven moeten systematisch worden gestimuleerd en ondersteund. Zo helpt het DMGT-model professionals om leerlingen effectief te begeleiden en hun talenten te ontwikkelen.

Wat verstaan we onder… divergente opdrachten?

Divergente opdrachten zijn taken die leerlingen uitdagen om creatief en flexibel te denken, omdat er geen vast of “juist” antwoord bestaat. In plaats van één oplossing te zoeken, nodigen deze opdrachten uit om meerdere ideeën of mogelijkheden te bedenken. Ze stimuleren originaliteit, probleemoplossend vermogen en het verkennen van verschillende invalshoeken. Voorbeelden zijn het bedenken van een alternatief einde voor een verhaal, het ontwerpen van een nieuwe uitvinding of het zoeken naar zoveel mogelijk manieren om een brug te bouwen. Divergente opdrachten zijn vooral waardevol in het onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen, omdat ze veelzijdig denken en innovatieve ideeën bevorderen.

Wat verstaan we onder… diepteondersteuning?

Diepteondersteuning bij hoogbegaafde leerlingen met problemen is een intensieve en op maat gemaakte begeleiding die verder gaat dan gewone aanpassingen in de klas. Het is bedoeld voor leerlingen die naast hun hoge capaciteiten ook te maken hebben met sociaal-emotionele of leerproblemen, zoals faalangst, perfectionisme of motivatieproblemen. Deze ondersteuning combineert cognitieve uitdaging met persoonlijke begeleiding, bijvoorbeeld door coaching, therapie of aangepast onderwijs. Zo kan een leerling op zijn eigen niveau werken, terwijl hij leert omgaan met stress, zelfvertrouwen opbouwt en sociale vaardigheden ontwikkelt. Diepteondersteuning helpt hoogbegaafde leerlingen hun talenten optimaal te benutten en persoonlijke uitdagingen te overwinnen.

Wat verstaan we onder… discrepantie?

In algemene zin verwijst discrepantie naar een verschil of afwijking tussen twee dingen die met elkaar vergeleken worden. Het is een term die vaak gebruikt wordt in onderwijs, psychologie en onderzoek. In onderwijs en psychologie wordt de term vaak gebruikt om het verschil tussen capaciteiten en prestaties van een leerling aan te duiden. Omdat discrepantie verwijst naar een verschil kan het ook te maken hebben met wat men verwachtte te vinden en wat men in de werkelijkheid vindt.

Wat verstaan we onder… denkvierkanten?

Denkvierkanten zijn een visueel hulpmiddel dat gebruikt wordt om denken en analyseren te structureren, vooral in onderwijs en training. Ze bestaan uit vier vakken, waarbij elk vak een specifieke invalshoek of vraagstelling vertegenwoordigt. Dit helpt leerlingen of deelnemers om een onderwerp, probleem of situatie systematisch te bekijken en verschillende aspecten te overwegen. Denkvierkanten stimuleren kritisch denken, vergelijken, analyseren en reflecteren, en helpen informatie overzichtelijk te ordenen. Bijvoorbeeld kan bij een tekst één vak gebruikt worden voor belangrijke punten, één voor interessante details, één voor lastige onderdelen en één voor toepassingen. Zo bevorderen denkvierkanten diepgaander leren.

Wat verstaan we onder… denkstimulerende vragen?

Denkstimulerende vragen zijn vragen die leerlingen actief laten nadenken, redeneren en problemen oplossen in plaats van alleen feiten te reproduceren. Ze zijn meestal open van aard, zodat meerdere antwoorden mogelijk zijn en ze nodigen uit tot reflectie, analyse en creatief denken. Door uitdagende vragen te stellen, worden leerlingen gestimuleerd verbanden te leggen, oorzaken te ontdekken en alternatieve oplossingen te bedenken. Het gebruik van denkenstimulerende vragen bevordert kritisch en zelfstandig denken, verdiept het leerproces en verhoogt betrokkenheid. Zo dragen ze bij aan een betekenisvolle leerervaring waarin kennis actief wordt verwerkt en toegepast.

Wat verstaan we onder… denksleutels van Tony Ryan?

De denksleutels van Tony Ryan zijn praktische instrumenten om creatief denken te stimuleren en nieuwe ideeën te genereren. Elke sleutel biedt een specifieke strategie of vraag die helpt vastgeroeste denkpatronen te doorbreken en anders naar problemen te kijken. Voorbeelden zijn combineren, waarbij twee ogenschijnlijk ongerelateerde ideeën worden samengevoegd; aanpassen, waarbij bestaande producten of ideeën worden verbeterd of gewijzigd; elimineren, waarbij een element wordt weggelaten om eenvoud of verrassingen te creëren; en omkeren, waarbij processen of ideeën worden omgedraaid om nieuwe inzichten te krijgen. De denksleutels worden veel gebruikt bij brainstormen, innovatie en probleemoplossing.

Wat verstaan we onder… denkhoeden van De Bono?

De denkhoeden van Edward de Bono zijn een techniek om problemen vanuit verschillende perspectieven te bekijken en creatief denken te stimuleren. Hierbij neemt men bewust verschillende “hoeden” aan, elk met een specifieke rol. De witte hoed richt zich op feiten en informatie, de rode hoed op gevoelens en intuïtie, de zwarte hoed bekijkt risico’s en nadelen, de gele hoed analyseert voordelen en kansen, de groene hoed stimuleert creatieve ideeën en de blauwe hoed organiseert en stuurt het denkproces. Door deze aanpak wordt denken gestructureerd, kritisch en creatief, wat leidt tot evenwichtigere beslissingen, nieuwe inzichten en effectievere probleemoplossing.

Wat verstaan we onder… datatriangulatie?

Datatriangulatie is een onderzoeksmethode waarbij meerdere gegevensbronnen worden gebruikt om een fenomeen te onderzoeken en te verifiëren. Het doel is om de betrouwbaarheid en validiteit van de resultaten te vergroten door informatie vanuit verschillende invalshoeken te combineren. Onderzoekers verzamelen bijvoorbeeld data via observaties, interviews, vragenlijsten of documenten en vergelijken deze met elkaar. Door overeenkomsten en verschillen tussen de bronnen te analyseren, ontstaat een completer en betrouwbaarder beeld van het onderzochte onderwerp. Datatriangulatie helpt zo om bias of foutieve conclusies te verminderen en maakt de onderzoeksresultaten consistenter en beter onderbouwd.

Wat verstaan we onder… daylio?

Daylio is een mobiele app waarmee gebruikers eenvoudig hun stemming en dagelijkse activiteiten kunnen bijhouden. In plaats van uitgebreid te typen, kunnen gebruikers snel aangeven hoe ze zich voelen en welke activiteiten ze hebben uitgevoerd, zoals werken, sporten of ontspannen. De app verzamelt deze informatie en presenteert het in overzichtelijke grafieken en statistieken, waardoor trends en patronen in gedrag en emoties zichtbaar worden. Daarnaast kunnen gebruikers persoonlijke doelen en gewoonten instellen, bijvoorbeeld regelmatig bewegen of ontspanning, en bijhouden hoe goed ze daarin slagen. Daylio helpt zo op een toegankelijke manier zelfinzicht, zelfreflectie en positief gedrag te stimuleren.